Wzniesiony w centrum wzgórz polodowcowych, rozciągających się łukiem od doliny Wisły do doliny Dłubni. Do głównych funkcji bojowych fortu należała obrona traktu sandomierskiego biegnącego ponad doliną Wisły (od 1899 roku wraz z linią kolejową do Kocmyrzowa, tzw. traktem proszowickim).
Fort 49 „Krzesławice” posiada narys pięcioboku, z półbastionowym rozwinięciem koszar szyjowych. Główny element obrony to wał ziemny osłaniający odkryte stanowiska dla dział, umieszczone pomiędzy poprzecznicami (mieszczącymi 14_małych schronów pogotowia), poprzedzony suchą fosą. Fosa pierwotnie broniona była trzema kaponierami oraz otaczającym wał murem Carnota, usuniętym przed 1914 r. W partii szyjowej fortu znajdowały się koszary rozwinięte półbastionowo dla obrony placu broni, zaś w centralnej partii dzieła – schron główny, pierwotnie mieszczący skład broni i amunicji.
![]() |
Makieta Fortu 49 „Krzesławice”, stan z 1886 roku (fot. Franciszek Dziadoń)
Na koszarach znajdował się niski ziemny wał ochrony zapola. Wał główny posiadał niewielkie stanowiska dla piechoty. Prócz tego, na stykach czół z barkami na wale stały działa mniejszych kalibrów do bliskiej obrony. Wjazd do fortu od strony zapola broniony był ziemnym bastionem obecnie nieistniejącym. Główną siłę ognia fortu tworzyły armaty kalibru 12 i 15 cm.
Cechy Fortu 49 „Krzesławice” typowe dla fortu artyleryjskiego austriackiej szkoły fortyfikacyjnej:
- centralne położenie schronu głównego, zawierającego magazyny amunicyjne;
- systematyczny układ zarysu;
- beton jako zasadnicze i przeważające tworzywo partii kazamatowych;
- budynki fortu odlane w całości z betonu i kryte płaszczami ziemnymi znacznej grubości (zwykle wtórnie porośnięte drzewami), a więc nie wystawiały na ostrzał swoich ścian (prócz czół kaponier);
- przedbramie u wjazdu do koszar szyjowych na narysie bastionu w formie wolnostojącego muru ceglanego ze strzelnicami.
Nad bramą przedbramia znajdował się napis:
Brama przedbramia dodatkowo broniona była mostem zwodzonym.
Przedbramie wyburzono ok. 1914 r.